آبیاری بدون استفاده از برق یا آبیاری ثقلی یکی از روش های آبیاری است که برای انجام عملیات آبیاری از همان فشار ثقلی آب استفاده می شود. در این روش به جای تامین فشار با پمپ، انرژی لازم از اختلاف ارتفاع سطح آب در ابتدا و انتهای مزرعه بدست می آید. برای تامین مقدار انرژی مورد نیاز سیستم، مخزن آب بر روی یک سکو با ارتفاع حداقل 5 متری قرار داده می شود.

آبیاری ثقلی | آبیاری بدون برق

در مناطقی که منبع اصلی تامین آب چاه می باشد، می توان از فشار پمپ چاه این ارتفاع را به راحتی ایجاد کرد. اما در منابع آبی سطحی نیازمند طراحی خط انتقال آب با ارتفاع مناسب هستیم تا از پمپاژ اضافی جلوگیری شود. این روش آبیاری کارآیی فراوانی در آبیاری زمین های کشاورزی کوچک خواهد داشت.

لوله های مورد استفاده در سیستم آبیاری بدون برق

لوله های مورد استفاده در این سیستم ها با توجه به فشار کار پایین طراحی کاملا متفاوتی نسبت به لوله های مورد استفاده در آبیاری تحت فشار دارند. در واقع می توان از لوله ها با PN کمتر استفاده کرد. همچنین در این نوع آبیاری، سیستم فیلتر آب و کوددهی مخصوص نیز به کار گرفته می شود. دو لوله پرکابرد در سیستم آبیاری کم فشار به شرح زیر است:

1- لوله آبیاری تراوا 

این لوله ها از نوع اسفنج تولید شده که با کمترین فشار آب رو از خود به بیرون تراوش می کنند. حداقل فشار مورد نیاز 2 متر

لوله تراوا (لوله متخلخل اسفنجی)

2- لوله  آبیاری دریپر دار

این لوله ها در فاصله های منظم دارای قطره چکان هستند که از طریق آنها آب با حداقل فشار خارج می شود. حداقل فشار مورد نیاز 5 متر

روش های آبیاری زعفران

لوله قطره چکان دار خود تنظیم زیر سطحی

 

سیستم آبیاری قطره ای ثقلی

آبیاری قطره ای ثقلی یکی از جدید ترین سیستم های آبیاری است که بازدهی فراوانی دارد. در این نوع سیستم از نوع خاصی قطره چکان به نام میخ گلدان یا لوله های ماکارونی استفاده می شود. این لوله ها دارای روزنه های بزرگ و در نتیجه گرفتگی بسیار کم می باشند. این سیستم آبیاری در استان هایی مانند قم نیز که گرفتگی روزنه ها زیاد است، کاربرد فراوان و بازدهی مناسبی دارد.

آبیاری ثقلی | آبیاری بدون برق

قطره چکان های قابل استفاده در سیستم آبیاری قطره ای ثقلی

در ادامه سعی داریم مزایا و معایب سیستم های آبیاری قطره ای بدون برق را شرح دهیم:

مزایای آبیاری قطره ای ثقلی

  • بازدهی فراوان در زمین های کشاورزی کوچک: با توجه به هزینه های فراوان ایستگاه پمپاژ و کنترل مرکز آبیاری برای زمین های کمتر از 2 هزار متر، در این روش با حذف پمپ و هزینه تامین انرژی بسیار مقرون به صرفه خواهد بود.
  • عدم گرفتگی قطره چکان ها به دلیل استفاده از نوع خاصی از قطره چکان با روزنه های بزرگ
  • مقرونه به صرفه بودن به دلیل کارکرد سیستم در فشار های پایین و در نتیجه استفاده از لوله و اتصالات با PN پایین تر که با کاهش ضخامت، هزینه ها را کاهش می دهد.
  • افزایش کارآیی و بهبود عملکرد کشاورزی: این روش در مقایسه با آبیاری سنتی به دلیل استفاده تدریجی و یکنواختی آب، موجب افزایش بازده و کیفیت محصول می شود.
  • تحمل نسبت شوری: آبیاری قطره ای و همچنین آبیاری قطره ای ثقلی، غلظت نمک و املاح اطراف ریشه را، متعادل نگه می دارد.
سیستم مه پاش

آبیاری ثقلی | آبیاری بدون برق

معایب آبیاری قطره ای ثقلی

از جمله معایب آن می توان به یکنواختی پایین تر نسبت به روش های آبیاری قطره ای معمولی به ویژه در زمین های شیب دار اشاره کرد.

آبیاری بدون برق و آبیاری قطره ای ثقلی برای زمین های کشاورزی بزرگ (بیش از یک هکتار) توصیه نمی شود

عدم امکان ایجاد سیستم آبیاری اتوماتیک بعلت کم بودن فشار خط

یکی از راه کار های جایگزین برای آبیاری بدون برق استفاده از سیستم های آبیاری خورشیدی است که با استفاده از این سیستم ها شما می توانید یک سیستم استاندارد آبیاری را در زمین خود اجرا کنید.

آبیاری ثقلی | آبیاری بدون برق

در مقاله ارائه شده به تعریف و نوع کارکرد آبیاری بدون برق پرداختیم. همچنین آبیاری قطره ای ثقلی و مزایا و معایب آن را بر شمردیم. شرکت میراب سازه آسیا توانمند در زمینه طراحی و اجرا انواع سیستم آبیاری (همچنین سیستم آبیاری ثقلی)، متناسب با شرایط زمین شما می باشد.

دیدگاهی در مورد “آبیاری بدون برق به روش ثقلی

  1. مهدی حق جانی گفت:

    واقعا عالی بود اگه از نوع قطره چکانهام در روش ثقلی توضیح میدادید بهتر بود

    1. میراب سازه آسیا (میساکو) گفت:

      خوشحالیم که مطالب براتون مفید بوده.
      انواع قطره چکان ها هم در مقاله های دیگه توضیح داده شده میتونید مراجعه کنید.

  2. محمد صادق گفت:

    سلام وقت بخیر بنده پنج هکتار زمین دارم که ابتدا تا انتهای زمین اختلاف ارتفاع سه متری داره… میخواستم بدونم با احداث استخر در ابتدای زمین با ارتفاع 4 متر و 30*30
    میشه آبیاری به روش ثقلی انجام داد؟

    1. میراب سازه آسیا (میساکو) گفت:

      سلام اگر کف استخر 4 متر بالاتر هست میشه اما اگر بالای استخر 4 متر ارتفاع داره در این صورت ممکنه در اثر کاهش ارتفاع آب فشار کم بشه و آبیاری بدرستی انجام نشه

  3. یونس صادق گفت:

    سلام ببخشید من نیم هکتار زمین دارم میخوام انگور بکارم تقریبا ۷ عدد جوب ب متراژ ۱۸۰ متر میشه آبیاری قطره ای بدون برق انجام بدم…
    ممنون میشم راهنمایی کنید..
    هزینه ی لوله کشی و قطره ای کردن ۷ تا جوب (البته دو طرفه) چقدر میشه ؟؟
    و تانکر چن هزاری لازمه…؟؟
    تقریبا ۲۰۰۰ عدد درخت میشه..
    ممنون

    1. میراب سازه آسیا (میساکو) گفت:

      سلام بله امکانش هست ولی باید نقشه یا کروکی زمین رو برای ما بفرستید و ما براتون طرح آبیاری ثقلی رو طراحی میکنیم.

  4. کاظم گفت:

    سلام نقشه باغ و استخر برای قطره ای چطوری بفرستم که شما برنامه ریزی کنید.ممنون

    1. میراب سازه آسیا (میساکو) گفت:

      سلام، نقشه و اطلاعات رو برامون به واتساپ یا روبیکای 09127698967 ارسال کنید. در خدمتتون هستیم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *