آبیاری درخت انگور/ مو

درخت انگور (مو) یک گیاه پر محصول، مقاوم و سازگار است که در مناطق مختلف ایران پرورش می یابد. این درخت نیازمند آبیاری مناسب و اصولی است تا بتواند رشد مطلوب و محصول باکیفیت داشته باشد. درخت انگور به آب و هوای گرم و معتدل عادت کرده است و سیستم ریشه ای عمیقی دارد. اگرچه این گیاه مقاوم به خشکی است، اما به آبیاری متوسط نیاز دارد. همچنین در برابر رطوبت زیاد مقاومت کمتری دارد. درخت انگور میتواند شرایط گرم و خشک را تحمل کند و گرده افشانی آن توسط باد انجام میشود. بنابراین، آبیاری اتوماتیک با زمان بندی مناسب میتواند نقش کلیدی در رشد و باردهی این درخت پرمحصول داشته باشد.

انتخاب زمان آبیاری انگور

• • بهترین زمان برای آبیاری درخت انگور در هوای گرم و خشک، صبح زود یا عصر هنگام است.
  • در آب و هوای معتدل، آبیاری در طول روز نیز مناسب است.
  • اجتناب از آبیاری در ساعات گرم ظهر، برای جلوگیری از تبخیر بیش از حد.

با توجه به ماهیت درخت انگور و نیازهای آن، بهترین فاصله زمانی برای آبیاری این درخت به شرح زیر است:

• فصل بهار (اوایل فصل)

در اوایل بهار، درخت انگور نیاز بیشتری به آب دارد تا بتواند جوانه ها و برگ های جدید را تولید کند. بنابراین، آبیاری مرتب و متوسط در این مرحله به رشد و توسعه گیاه کمک می کند. همچنین در این فصل با توجه به جوانه زنی و رشد اولیه گیاه و همچنین بارندگی های نسبتا زیاد در این فصل، آبیاری درختان انگور هر 10 روز یک بار می تواند بسیار مناسب باشد

• فصل تابستان

در طول تابستان، درخت انگور (مو) به آبیاری منظم نیاز دارد. آب مورد نیاز گیاه در این فصل بیشتر است، زیرا با گرما و تبخیر زیاد روبرو است. در این فصل به دلیل گرمای هوا و کاهش میزان بارندگی، فواصل آبیاری باید کاهش یابد:

• در مناطق با بارندگی مناسب تابستانی، هر 7 تا 10 روز یک بار
• در مناطق گرمسیری و کم بارش تابستانی، هر 5 روز یک بار

* استفاده از روش های آبیاری تحت فشار مانند آبیاری قطره ای و آبیاری کانالی می تواند بسیار موثر باشد. این روش ها باعث می شوند که خاک تا عمق 30 سانتی متری در نزدیکی پایه درخت مرطوب شود.

•  فصل پاییز

در اواخر فصل رشد، نیاز آبی درخت انگور کمتر می شود. درختان انگور حتی پس از برداشت میوه در فصل پاییز نیز به آبیاری نیاز دارند. در فصل پاییز، فواصل آبیاری درختان انگور باید به تدریج کاهش یابد تا به زمان ورود به دوره خواب درختان برسد. توصیه می شود که در این فصل، فواصل آبیاری را به 15 تا 20 روز یک بار کاهش دهید. این کاهش تدریجی آبیاری به درختان کمک می کند تا به حالت خواب زمستانی برسند و آماده فصل رشد بعدی شوند.

• فصل زمستان

درختان انگور در دوره خواب زمستانی نیاز به آبیاری ندارند. در مناطق گرم و خشک، اولین آبیاری درختان انگور باید پیش از جوانه زنی و در اواخر فصل زمستان انجام شود. در این شرایط، فقط یک بار آبیاری در طول فصل زمستان لازم است.

به طور کلی، تنظیم زمان و میزان آبیاری مطابق با نیاز درخت در هر فصل، به رشد و باردهی بهتر این محصول کمک می کند. همچنین توجه به شرایط آب و هوایی منطقه نیز اهمیت دارد.

میزان آب مورد نیاز درخت انگور

• • در دوره رشد جوانه ها و برگ ها، نیاز به آب کمتر است.
  • در مرحله گل دهی و تشکیل میوه، نیاز به آب بیشتر می شود.
  • در مرحله رشد و رسیدن میوه ها، بیشترین نیاز به آب وجود دارد.
  • میزان آب مورد نیاز به شرایط آب و هوایی، نوع خاک و سن درخت بستگی دارد.

میزان آب مورد نیاز برای هر بار آبیاری درختان انگور (مو) به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

1. شرایط آب و هوایی منطقه (دما، میزان بارندگی، رطوبت هوا)
2. نوع نژاد و بلوغ درختان انگور
3. نوع خاک و شرایط آن (بافت، زهکشی، میزان مواد آلی)
4. روش آبیاری مورد استفاده (قطره ای، آبیاری بارانی، غرقابی)

به طور کلی، نیاز آبی انگور برای هر بار آبیاری می توان موارد زیر را در نظر گرفت:

• در فصل بهار (جوانه زنی و رشد اولیه): 20-30 لیتر به ازای هر درخت
• در فصل تابستان (رشد میوه): 40-60 لیتر به ازای هر درخت
• در فصل پاییز (پس از برداشت): 15-25 لیتر به ازای هر درخت
• در اواخر زمستان (قبل از جوانه زنی): 15-20 لیتر به ازای هر درخت

*این مقادیر تنها یک راهنمای عمومی هستند و ممکن است بر اساس شرایط خاص منطقه شما تغییر کنند. بهتر است با مشورت کارشناسان محلی، مقدار دقیق آب مورد نیاز را تعیین کنید. همچنین توجه به میزان رطوبت خاک و ظاهر درختان می تواند به شما در تنظیم میزان آبیاری کمک کند.

نشانه‌های کم‌آبی درخت انگور

• تیره شدن رنگ برگ‌ها
• خشک شدن نوک شاخه‌ها
• عدم رویش برگ جدید
• خشک شدن پیچک‌ها
• ریزش برگ‌ها
• توقف رشد درخت

در صورت کم‌آبی، باید آبیاری را به‌تدریج افزایش داد تا درخت مجددا سرحال شود.

نشانه های آبیاری بیش از حد درخت انگور (مو)

• زرد و قهوه‌ای شدن برگ‌ها
• خرابی ریشه
• شیوع بیماری‌های قارچی

در صورت آبیاری بیش از حد، باید آبیاری را به‌تدریج کاهش داد تا درخت مجددا سرحال شود.

روش های آبیاری انگور

درختان انگور را می توان با روش های مختلفی آبیاری کرد. مهم ترین روش های آبیاری درختان انگور عبارتند از:

• آبیاری قطره ای انگور

در روش آبیاری قطره ای ، آب به صورت قطره قطره و با فشار کم به ریشه های درخت منتقل می شود. این روش بسیار کارآمد و کم مصرف است و باعث می شود که آب به طور موثر در اختیار ریشه درخت قرار بگیرد. همچنین باعث کاهش رشد علف های هرز و بهبود کیفیت میوه می شود.

• آبیاری بارانی انگور

در این روش، آب به صورت بارش در سطح درختان انگور (مو) پخش می شود. این روش آبیاری ساده تر و ارزان تر است، اما ممکن است در مصرف آب کمی ناکارآمدتر باشد. به دلیل پوشش آبی در سطح خاک، علف های هرز بیشتری رشد می کنند. در آبیاری بارانی شاخه و برگ درختان خیس شده و ممکن است باعث بروز انواع بیماری های قارچی در درختان شود.

• آبیاری غرقابی انگور

در این روش، زمین به صورت غرقابی آبیاری می شود. این روش نسبتا ارزان قیمت است، اما در مصرف آب کم کارآمد بوده و باعث هدر رفت آب می شود. همچنین امکان آبشویی مواد مغذی از خاک وجود دارد.

• آبیاری زیرسطحی انگور

آبیاری زیر سطحی درختان انگور (مو)یک روش آبیاری کارآمد و مفید است. در این روش آب مستقیماً به ریشه های درخت انگور تحویل داده می شود. انواع آبیاری زیرسطحی درخت انگور به شرح زیر است:

• آبیاری زیرسطحی انگور با استفاده از کپسول و استوانه های زیرسطحی
• آبیاری زیرسطحی انگور با استفاده از لوله های دریپردار زیرسطحی
• آبیاری زیرسطحی انگور با استفاده از لوله های تراوا

مزایای آبیاری زیرسطحی برای درختان انگور عبارتند از:

• کاهش تبخیر آب از سطح خاک: با قرار گرفتن لوله ها زیر خاک، میزان تبخیر به حداقل می رسد و آب بیشتری به ریشه درخت می رسد.
• کاهش رشد علف های هرز: آب به طور مستقیم به ریشه ها می رسد و علف های هرز کمتری رشد می کنند.
• افزایش بهره وری آب: این روش تا 30-50% در مصرف آب صرفه جویی می کند در مقایسه با آبیاری سطحی.
• بهبود کیفیت میوه: با دسترسی مناسب ریشه به آب، رشد و کیفیت میوه بهبود می یابد.

نتیجه گیری

اگرچه درختان انگور یا مو مقاومت مناسبی در برابر کم آبی دارند، اما آبیاری صحیح و اصولی یکی از مؤثرترین راه‌ها برای افزایش بهره‌وری باغ محسوب می‌شود. باغداران باید با آگاهی از زمان‌بندی مناسب آبیاری درختان، از روش‌های اصولی آبیاری استفاده کنند تا باغ خود را به درستی سیراب نمایند. برای کسب اطلاعات تکمیلی درباره نحوه آبیاری مناسب انگور، توصیه می‌شود باغداران با کارشناسان شرکت میراب سازه در تماس باشند.