روش های آبیاری یونجه

آبیاری یونجه به روش های مختلف انجام می شود که هر کدام از آنها دارای مزایا و معایبی هستند. انتخاب یک روش آبیاری مناسب برای یونجه با توجه به پارامتر های زیر انتخاب می شود:

•  کیفیت خاک
•  شرایط آب و هوایی و اقلیم منطقه
•  جنس خاک
•  میزان آب موجود و در دسترس
•  پارامتر های اقتصادی

در ادامه این پارامتر ها را بررسی کرده و انواع روش های آبیاری یونجه که در کشورمان قابل اجرا باشد را با توجه به نکات گفته شده معرفی و تحلیل میکنیم.

پارامتر های تاثیر گذار بر انتخاب سیستم آبیاری یونجه

بافت خاک

بافت خاک از عوامل موثر در میزان پراکنش و یا میزان نفوذ عمقی آب در خاک است . هرچقدر بافت خاک شنی و سبکتر باشد نفوذ عمقی آب بیشتر است. در این شرایط استفاده از روش های آبیاری مانند آبیاری سطحی میتواند راندمان آبیاری را بسیار پایین آورده و درصد یکنواختی پایینی ارائه دهد. در این شرایط بهتر است از روش های آبیاری بارانی ، آبیاری قطره ای و یا قطره ای زیر سطحی استفاده شود. درشرایطی که خاک رسی و نفوذ پذیری پایینی دارد امکان استفاده از آبیاری های غرقابی وجود دارد هر چند این نوع آبیاری ها میتواند باعث گسترش آلودگی ها در سطح مزرعه یونجه شود.

شرایط اقلیمی

تاثیر بسیاری در روش آبیاری دارد به طور مثال در مناطقی که بادخیز هستند، باد بردگی موجب کاهش راندمان در روش های آبیاری بارانی می شود. همچنین در مناطقی که آفتاب شدید و سوزان دارند استفاده از آبیاری بارانی موجب سوختگی برگ های یونجه در اثر خاصیت ذره بینی ذرات آب میشود. در این شرایط بهتر است از روش های آبیاری قطره ای و زیر سطحی استفاده شود.

آب موجود و در دسترس

هرچقدر میزان آب موجود و دردسترس ما کمتر باشد حرکت ما به سمت روش های آبیاری با راندمان بالاتر بیشتر میشود هرچند این روش ها میتواند هزینه بالاتری داشته باشد اما در بلند مدت و با توجه به راندمان و عملکرد اقتصادی یونجه این هزینه ها جبران می شود .

در شرایط کم آبی شدید پیشنهاد میشود از روش های آبیاری قطره ای و زیر سطحی استفاده شود. این روش ها علاوه بر حذف تبخیر ناشی از بادبردگی و تبخیر از روی بدنه گیاه، ریسک بروز بیماری های ناشی از آبیاری بارانی و خیس شدن بدنه یونجه را در گیاه کاهش میدهد.

عوامل اقتصادی

در احداث یک سیستم آبیاری، عوامل اقتصادی و میزان بودجه مورد نیاز برای آن سیستم یکی از مهم ترین پارامترهای تاثیر گذار در انتخاب سیستم آبیاریست.

به طورکلی در روش های آبیاری یونجه هزینه سیستم های آبیاری زیر سطحی بیشتر از آبیاری قطره ای و هزینه آبیاری قطره ای بیشتر از هزینه سیستم های آبیاری بارانی است.

اما بهتر است سیستم هارا به صورت بلند مدت بررسی کرد به طور مثال سیستم آبیاری زیرسطحی، هزینه اولیه ای بالغ بر 2/5 برابرسیستم آبیاری قطره ای رو سطحی دارد، اما با توجه به عملکرد بالا و کاهش نیروی انسانی در طی دوره بهره برداری میتواند این مازاد هزینه را جبران کرده و سوددهی بالاتری را برای شما به ارمغان بیاورد.

در ادامه انواع روش های آبیاری یونجه را معرفی میکنیم .

روش های آبیاری آبیاری یونجه

آبیاری یونجه با سیستم آبیاری سنتر پیوت

این سیستم آبیاری برای زمین های بزرگتر از 30 هکتار و دارای ابعاد مربعی مناسب است در این روش یک بازوی آبیاری حول محور مرکزی گردش میکند .

سیستم آبیاری سنتر پیوت هزینه اولیه زیادی دارد اما در بلند مدت با توجه به کاهش هزینه های بهره برداری ، هزینه اولیه جبران می شود.

آبیاری یونجه با استفاده از سیستم آبیاری لینیر

سیستم آبیاری لینیر مانند سیستم آبیاری سنتر پیوت است با این تفاوت که برای زمین های مستطیلی بسیار مناسب است.

در این روش باید یک لوله اصلی و برق در کنار زمین و در طول زمین کارگذاری شود تا بتوانید ابتدای لوله دستگاه را به سیستم لوله کشی متصل کنید. این سیستم هزینه اولیه بالایی دارد اما در بلند مدت با کاهش نیروی انسانی و بهره برداری موجب کاهش هزینه تمام شده سیستم آبیاری باشد.

آبیاری یونجه با استفاده از آبپاش گان

آبپاش گان یک آبپاش برد بلند است که میتواند تا شعاع 60 متری خود را مورد پوشش قرار دهد. با نصب این آبپاش و برروی یک ارابه و اتصال آن به قرقره لوله میتوانید مساحت 10 هکتار زمین را تنها توسط یک آبپاش آبیاری کنید.

به طور کلی هزینه این روش برابر با هزینه آبیاری کلاسیک است و از این روش برای شرایطی که نمیخواهید زمین خود را حفاری کنید یا لوله ها را در آن دفن کنید مثل زمین های اجاره ای انتخاب مناسبی است.

استفاده از آبپاش گان نیاز به پمپ فشار قوی دارد که بتواند تا 7 بار فشار و دبی در حدود 18 لیتر درثانیه را تامین کند. این یکی از محدودیت های استفاده از آبپاش گان است.

آبیاری یونجه با استفاده از بوم آبیاری

بوم آبیاری مانند آبپاش گان متصل به قرقره آبیاری می شود که نیاز به فشار کمتری دارد و با دبی پایین تری کار می کند. این امر موجب می شود در اکثر زمین ها از این روش نیز بتوانید استفاده کنید.

همچنین میزان کوبش کمتر سیستم آبیاری بوم میتواند باعث عملکرد بهتر یونجه شود.

آبیاری یونجه با استفاده از سیستم آبیاری بارانی کلاسیک

این روش یکی از متداول ترین روش های آبیاری بارانی است و از قدیم در کشور بسیار اجرا شده است به این صورت است که تمام لوله های اصلی و فرعی درون زمین دفن شده و فقط شیر خودکار از زمین بیرون می آید.

آبپاش هایی که بر روی رایزر نصب شده اند بر روی این جایگاه ها و شیر خودکار ها نصب شده و عمل آبیاری را انجام میدهند.

این روش هزینه اولیه متوسطی دارد اما بهره برداری از آن نیاز مند به یک نفر نیرو برای جابه جایی است.

آبیاری یونجه با استفاده از سیستم آبیاری نیوفیت

سیستم آبیاری نیوفیت مانند روش آبیاری بارانی کلاسیک است با این تفاوت که بال های آبیاری بر روی زمین نصب شده است.

این سیستم متشکل است از قطعاتی 6 و 12 متری که به وسیله اتصالات کوپلینگی به یکدیگر متصل میشوند و آبپاش ها در بالای این اتصالات نصب می شوند.

شما میتوانید با استفاده از این روش یک بال آبیاری را درون زمین خود جا به جا کنید که موجب کاهش هزینه های اولیه احداث سیستم آبیاری میشود اما هزینه بهره برداری آن بسیار بالاست.

آبیاری یونجه با استفاده از لوله های بارانی

لوله های بارانی لوله هایی تاشو هستند که در بالای آنها سوراخ هایی تعبیه شده آب از طریق این سوراخ ها به اطراف پخش می شود و موجب ایجاد یک آبیاری بارانی در اطراف لوله میشود .

استفاده از این روش برای محصولاتی مانند یونجه که ارتفاع زیادی میگیرد محدودیت هایی دارد چرا که ارتفاع زیاد یونجه باعث میشود تا آب به فواصل دور از لوله بارانی کمتر برسد .

راه حل این است که لوله ها را بر روی پشته هایی کار بکنید تا ارتفاع بالاتری گرفته و یکنواختی پخش آب بیشتری داشته باشد.

بهترین فاصله برای این لوله ها 5 متر از یکدیگر است.

آبیاری یونجه با استفاده از سیستم آبیاری قطره ای

در این روش از نوار تیپ آبیاری برای آبیاری یونجه استفاده میکنند اما با توجه به اینکه یونجه چین های زیادی دارد و دائما باید نوار تیپ را جمع و مجددا باز کرد هزینه زیادی برای نیروی کارگری باید پرداخته شود اما راندمان آبیاری بالا و عملکرد بسیار بالایی دارد همچنین موجب کاهش آفات در بیماری های قارچی ناشی از آبیاری بارانی میشود.

آبیاری یونجه با استفاده از سیستم آبیاری زیر سطحی

این سیستم یکی ازپیشرفته ترین سیستم ها برای آبیاری یونجه میباشد . لوله های آبیاری زیر سطحی از عمق 30 تا 40 سانتی متری زیر سطح زمین و به فاصله 40سانتی متر از یکدیگر کشیده میشوند. در این روش راندمان آبیاری در حداکثر خود قرار دارد و عملکرد بسیار بالایی را در یونجه شاهد هستیم .

از معایب این روش میتوان به هزینه اولیه بالا و نیاز به نیروی تقریبا متخصص برای بهره برداری از این سیستم اشاره کرد.

اگر از این سیستم به درستی بهره برداری شود میتواند راندمان آبیاری بسیار بالایی را ارائه دهد. همچنین عملکرد محصول در هکتار نیز افزایش پیدا میکند.