آبیاری خیار یکی از حساس ترین بخش ها در کشت و نگهداشت این محصول است چرا که خیار بعنوان یک گیاه پر مصرف بوده و آبیاری دقیق آن تاثیر بسیاری در کیفیت محصول نهایی دارد. هزینه سیتسم آبیاری از یک سو و یکنواختی آبیاری و کفایت آبیاری از سوی دیگر بعنوان یک مساله در مزارع و گلخانه های خیار بوده. روش های آبیاری غرقابی و آبیاری قطره ای متدوال ترین روش های آبیاری در مزارع خیار است اما روش بارانی با توجه به اینکه موجب خیس شدگی بستر گیاه می شود مناسب نیست.
در ادامه به بررسی انواع روش های آبیاری خیار در مزارع و گلخانه ها می پردازیم و آنها را از نظر کیفیت آبیاری نکات بهره برداری بررسی می کنیم تا شما بتوانید بهترین سیستم آبیاری را برای مزرعه خود انتخاب کنید.
آبیاری خیار بصورت غرقابی
در این روش که عمدتا بصورت جوی پشته ای انجام می شود نشاء خیار را در کنار پشته می کارند و اجازه می دهند بوته خیار بر روی پشته حرکت کند. آب از درون جوی ها حرکت کرده و رطوبت مورد نیاز را به محدوده ریشه می رساند.
این روش یک روش سنتی در آبیاری خیار است که راندمان پایینی دارد و از طرف دیگر امکان انتقال آفات و بیماری ها از یک نقطه به نقطه دیگر زیاد است.
مزایا
- هزینه احداث پایین
معایب
- راندمان کم
- هزینه بهره برداری زیاد
- نیاز به نیروی انسانی
- امکان انتقال آفات
- عدم یکنواختی آبیاری
- مصرف زیاد آب
آبیاری بوته خیار بصورت قطره ای
آبیاری قطره ای خیار تاکنون بعنوان بهترین روش آبیاری برای این محصول شناخته شده است. در این روش با توجه به اینکه آب بصورت موضعی در محل مصرف تحویل گیاه داده می شود حداقل افت در مسیر را شاهد هستیم. این سیستم ها در کنار مزایایی که دارد، در هنگام طراحی و بهره برداری ملاحضاتی دارد که باید در نظر گرفت.
آبیاری قطره ای بوته خیار به چندین روش انجام می شود در ادامه این روش ها را بررسی می کنیم و مزایا و معایب آنها را با شما در میان می گذاریم.
آبیاری قطره ای با استفاده از لوله 16 و قطره چکان
در این سیستم آبیاری از لوله 16 میلیمتر ساده و قطره چکان هایی با دبی 2 تا چهار لیتر در ساعت استفاده می شود و پای هر بوته خیار 1 تا 2 قطره چکان نصب می شود. این روش بیشتر در گلخانه ها که کنترل بیشتری بر محیط است اجرا می شود، چرا که قطره چکان های دبی پایین حساسیت بیشتری به گرفتگی دارند و میبایست کیفیت آب کاملا تحت کنترل باشد.
مزایا
- دقت بالای آبیاری
- امکان تعویض قطره چکان های معیوب
- پخش موضعی و هدفمند آب
معایب
- هزینه اولیه زیاد
- تراکم کم قطره چکان ها موجب پیوسته نبودن ناحیه خیس شدگی می شود.
- آسیب پذیر بودن قطره چکان ها در برابر آسیب های فیزیکی
آبیاری قطره ای خیار با استفاده از لوله های قطره چکان دار
لوله قطره چکان دار یا لوله دریپر دار لوله های آبده در سایز های 16 تا 20 میلیمتر هستند که درون آنها قطره چکان هایی با فاصله منظم 30،20، 40، 50 ،75 و یک متری تعبیه شده است. قطره چکان ها در دو دبی 4 لیتر و 8 لیتر درساعت و انواع معمولی/ Normal، دبی ثابتPC/ (مخصوص شرایطی که تغییرات ارتفاعی زیادی وجود دارد) و ضد مکش NDPC / (مخصوص سیستم آبیاری زیر سطحی) تولید می شود. اما بطور معمول و با توجه به بحث اقتصادی از لوله های قطره چکان دار معمولی استفاده می شود.
استفاده از این لوله در گلخانه ها بسیار مرسوم است و با توجه به عمر بالای این لوله ها استفاده از آنها در مقابل نوار تیپ بسیار توجیه پذیر است.
مزایا
- نصب سریع و آسان
- هزینه پایین به نسبت لوله و قطره چکان
- عمر طولانی لوله ها
معایب
- حساسیت نسبت به گرفتگی (نیاز به فیلتراسیون و اسید شویی دوره ای)
- عدم امکان تعویض قطره چکان ( در صورت گرفتگی می بایست یک قطره چکان اضافه کرد)
آبیاری قطره ای با استفاده از نوار تیپ
نوار تیپ ها مانند لوله های قطره چکان دار در فواصل منظم دارای روزنه هستند و آب از طریق روزنه خارج می شود. نازک بودن جداره قطره چکان موجب کاهش متریال مصرفی در آنها و در نهایت کاهش هزینه خرید این محصول می شود. استفاده از نوار تیپ در آبیاری خیار در سطح مزارع و گلخانه ها بسیار متداول است. در گلخانه بیشتر از نوار تیپ های پلاکدار استفاده می شود، اما در مزارع بیشتر از نوار تیپ های بغل دوخت استفاده می شود.
مزایا
- نصب سریع و آسان
- هزینه پایین به نسبت لوله قطره چکان دار
معایب
- حساسیت نسبت به گرفتگی (نیاز به فیلتراسیون)
- مناسب یک یا دو دوره کشت
- حساسیت نسبت به فشار زیاد